„UznajÄ…c, iż los nas wszystkich od ugruntowania i wydoskonalenia konstytucji narodowej jedynie zawisÅ‚, dÅ‚ugim doÅ›wiadczeniem poznawszy zadawnione rzÄ…du naszego wady, wolni od haÅ„biÄ…cych obcej przemocy nakazów, ceniÄ…c drożej nad życie, nad szczęśliwość osobistÄ…, egzystencjÄ™ politycznÄ…, niepodlegÅ‚ość zewnÄ™trznÄ… i wolność wewnÄ™trznÄ… narodu, którego los w rÄ™ce nasze jest powierzony, chcÄ…c oraz na bÅ‚ogosÅ‚awieÅ„stwo, na wdziÄ™czność wspóÅ‚czesnych i przyszÅ‚ych pokoleÅ„ zasÅ‚użyć dla ugruntowania wolnoÅ›ci, dla ocalenia Ojczyzny naszej i jej granic z najwiÄ™kszÄ… staÅ‚oÅ›ciÄ… ducha, niniejszÄ… konstytucjÄ™ uchwalamy i te caÅ‚kowicie za Å›wiÄ™tÄ…, za niewzruszona deklarujemy”.
To sÅ‚owa z Ustawy rzÄ…dowej z maja 1791 r., którÄ… obecnie znamy pod nazwÄ… Konstytucji 3-majowej. Konstytucji, która pod wpÅ‚ywem idei oÅ›wiecenia czyniÅ‚a poddanych paÅ„stwa Polskiego jego obywatelami, nadaÅ‚a im prawa, stworzyÅ‚a z nich nowoczesny naród, bÄ™dÄ…cy od tej pory podmiotem historii. Wolność, którÄ… wtedy uzyskali polscy obywatele przekraczaÅ‚a ówczesne wyobrażenia o tym, czym jest i czym powinno być paÅ„stwo.